Η ανάγκη πραγματικής πολιτικής ένωσης στην Ευρώπη των 27
Τα τελευταία 5 χρόνια κυλάνε βασανιστικά για τις οικονομίες των κρατών της Ευρώπης. Ο άσωτος νότος αργοπεθαίνει βαυκαλιζόμενος ότι τα οικονομικά ημίμετρα που του επιβάλλονται κάποια μέρα θα αποδώσουν, ο αυταρχικός βορράς απαιτεί δημοσιονομική πειθαρχία στο νότο εκβιάζοντας με την κάνουλα των χρημάτων,
η Ελλάδα έχει αναχθεί στην μέκκα της οικονομικής κρίσης όντας η βασικότερη υποψήφια χώρα της ευρωζώνης για χρεοκοπία και η ευρωπαϊκή ηγεσία καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες, μη ασκώντας πολιτικές, μέχρι να αποδομηθεί πλήρως το πάλαι ποτέ λαμπρό επίτευγμα της sui generis πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με λίγα λόγια, η περίφημη αλληλεγγύη πάνω στην οποία έχτισαν οι εταίροι την Ε.Ε, γίνεται σταδιακά παρελθόν, δίνοντας την θέση της στον διχασμό που απορρέει από επιμέρους εθνικιστικούς επεκτατισμούς.
Από το 2007, όταν και ξεκίνησε η κρίση, άρχισαν να αναδεικνύονται περίτρανα οι βασικές παθογένειες της Ε.Ε: η απουσία γνήσιας πολιτικής ένωσης των μελών της και η συστημική ανεπάρκεια της στην διαχείριση κρίσεων. Τότε ήταν που οι οικονομικές, κοινωνικές και γεωγραφικές ανισορροπίες ανάμεσα στα κράτη - μέλη, άρχισαν να οξύνουν τα αντικρουόμενα συμφέροντα στην Ευρώπη, βγάζοντας στην επιφάνεια την έλλειψη ενιαίας πολιτικής κατεύθυνσης και εμποδίζοντας την άσκηση πολιτικής ενάντια στην αυξανόμενη πίεση των αγορών έναντι του ευρώ. Χαρακτηριστικό της κατάστασης των τελευταίων χρόνων είναι ότι όσο οι κερδοσκόποι ενέτειναν τις επιθέσεις τους στην ευρωπαϊκή αλυσίδα χτυπώντας με την σειρά τους πιο αδύναμους κρίκους της όπως η Ελλάδα, οι Ευρωπαίοι εταίροι το μόνο που έκαναν ήταν να χορηγούν δάνεια – πανάκια στις οικονομίες που «νοσούν», εκβιάζοντας για μέτρα λιτότητας και εξαντλητικές περικοπές, χωρίς να εντάσσουν στο λεξιλόγιό τους ούτε κατά διάνοια την λέξη «ανάπτυξη».
Η κατάσταση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη των 27, είναι παρόμοια με αυτή ενός ανθρώπου που πάσχει από αυτισμό. Έχουμε να κάνουμε με έναν αυτιστικό ενήλικα που μεγάλωσε με περιορισμένη σύλληψη των εξωτερικών ερεθισμάτων και ανέπτυξε μία στρεβλή, ελλειπή και καθυστερημένη ανταπόκριση στα προβλήματα της πραγματικότητας. Κάθε μέτρο που λαμβάνεται από τις Βρυξέλλες για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι είτε λανθασμένο είτε ανεπαρκές ή θα έπρεπε να έχει ληφθεί χρόνια πριν, αποδεικνύοντας την ανεπάρκεια της ευρωπαικής ενοποίησης στην αντιμετώπιση μείζονων συστημικών κρίσεων. Τα μνημόνια, τα προγράμματα λιτότητας και τα επίπλαστα κουρέματα χρεών ούτε την αβεβαιότητα στις αγορές σταμάτησαν, ούτε τις δυσοίωνες προοπτικές μείωσαν, ούτε τα δημοσιονομικά ελλείμματα μείωσαν, ούτε φυσικά ανάπτυξη έφεραν. Ήταν απλώς επιδερμικές προσωρινές λύσεις στην επέλαση των κερδοσκόπων, μέχρι ο συνεχής ευρωπαικός κατήφορος να φτάσει στον πάτο του.
Η αρχή των προβλημάτων για αυτή την Ευρώπη είναι ότι ορισμένα μέλη της προσπαθούν διαρκώς να επωφεληθούν από την κρίση των εταίρων τους και να τους χειραγωγήσουν, αντί να τους στηρίξουν στα πλαίσια των αρχών βάσει των οποίων οικοδομήθηκε αυτή η συμμαχία. Ο άξονας της Γερμανίας - Ολλανδίας - Αυστρίας που διαθέτει την ρευστότητα, θα έπρεπε να ενισχύει με ανάπτυξη τον οικονομικά αδύναμο νότο μέσω της Κεντρικής Τράπεζας και όχι να τον στραγγαλίζει με μνημόνια δημιουργώντας μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων. Η όξυνση των ανισοτήτων μέσω των πολιτικών λιτότητας που επιβάλλονται σε χώρες όπως η Ελλάδα δεν θα βοηθήσει. Και δεν θα βοηθήσει ούτε τους δανειζόμενους, αλλά ούτε και τους δανειστές που κάποια στιγμή θα αναζητούν τα λεφτά τους από τους οικονομικά στραγγαλισμένους Έλληνες και δεν θα μπορούν να τα πάρουν πίσω. Μετά από πέντε χρόνια εσωστρέφειας και ουσιαστικής απραξίας απέναντι στην κρίση, η ηγεσία όλων των κρατών - μελών οφείλει πια να συνειδητοποιήσει ότι ο πολιτικός αυτισμός κοστίζει πολύτιμο χρόνο και χρήμα έτσι ώστε να επιβιώσει η Ένωση μέσα στο επισφαλές οικονομικοκοινωνικό περιβάλλον.
Είναι πλέον απαραίτητο για τα κράτη – μέλη να γυρίσουν σελίδα στην κοινή τους πολιτική συναποφασίζοντας μαζί μία νέα γενναία και τελική δημοσιονομική λύση για όλη την Ευρώπη, με γνώμονα την ανάπτυξη και την μακροημέρευση όλων των πολιτών της, μακριά από εθνικισμούς και επιμέρους οικονομικά συμφέροντα. Σε τεχνικούς όρους, η αλλαγή έγκειται στο να δοθεί προτεραιότητα στις δαπάνες κεφαλαίου έναντι των τρεχουσών δαπανών και στην παράλληλη χαλάρωση των επιμέρους εθνικών προγραμμάτων εξυγίανσης έτσι ώστε να ενισχύσουν οι εγχώριες ζητήσεις και να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Πέρα όμως από τις άμεσες ανάγκες δημοσιονομικής προσαρμογής, η Ευρώπη πρωτίστως οφείλει να ξεκινήσει ένα νέο εσωτερικό διάλογο για το πώς θα αντιμετωπίσει τις συστημικές ανεπάρκειες της που αναδείχθηκαν από την κρίση, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να ανασχεδιάσει το καθεστώς λήψεως αποφάσεων που την διέπει βάζοντας ξανά στο παιχνίδι όλους τους λαούς που την αποτελούν. Μόνο έτσι θα γίνει πράξη η αληθινή πολιτική ένωση της Ε.Ε που θα της επιτρέψει στο μέλλον να λαμβάνει συλλογικά καλύτερες και γρηγορότερες αποφάσεις, καθώς και να μακροημερεύσει.
