Γ.Χατζημαρκάκης: "Ο Τσίπρας είναι ο στόχος"


Ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από την συνέντευξη του Έλληνα ομογενή ευρωβουλευτή της Γερμανίας Γιώργου Χατζημαρκάκη στο protagon.gr και την συνάδελφο Στέλλα Αλαφούζου

Είστε ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ελλάδα;

Είμαι ικανοποιημένος από το γεγονός ότι υπάρχει κυβέρνηση, δηλαδή θεσμικός συνομιλητής για την Ευρώπη. Είναι θετικό το γεγονός ότι δεν είναι μονοκομματική, στηρίζεται στη συνεργασία και έχει συμμετοχή της Αριστεράς ενώ θεωρώ πως το μικρότερο κυβερνητικό σχήμα και η συμμετοχή τεχνοκρατών στέλνει ένα μήνυμα σύνεσης. Προσωπικά θα έβλεπα θετικά και τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ. Μια συνεργασία που δεν θα ακύρωνε τη διαφορετική άποψη, αλλά θα την χρησιμοποιούσε ως πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις. Θα ήταν μια δημιουργική ανάληψη ευθύνης. Ελπίζω η στάση του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση να είναι εξίσου δημιουργική για τις διεκδικήσεις της χώρας και να  βοηθήσει από τη θέση αυτή. 
Ποια είναι η γνώμη σας για τον Αντώνη Σαμαρά;
Τον έχω γνωρίσει ως συνάδελφο στην Ευρωβουλή. Έχει πολύ μεγάλη πολιτική εμπειρία και όσο ήταν στην Ευρώπη ήταν ανοιχτός σε νέες απόψεις χωρίς να χάνει ποτέ τον πολιτικό του προσδιορισμό. Νομίζω πως προετοιμάστηκε από κάθε πλευρά για τη σημερινή του θέση αλλά δεν είμαι βέβαιος αν είχε υπολογίσει πως θα αναλάμβανε την πρωθυπουργία σε συνθήκες ακραίας κρίσης. Η Ευρώπη οφείλει να του δώσει μία ευκαιρία να αποδείξει τις ικανότητές του και να πετύχει λύσεις.
Πώς νιώθετε που η φίλη σας, η κα Ντόρα Μπακογιάννη είναι πλέον βουλευτής της ΝΔ;
Γνώρισα την κυρία Μπακογιάννη στο πλαίσιο της ένταξης της ΔΗΣΥ στο ALDE (Ομάδα Ελευθέρων Δημοκρατών Ε.Κ.). Είχε ενδιαφέρουσες ιδέες, διάθεση για συνεργασία με την Ε.Ε. και προτάσεις οι οποίες όμως δεν κέρδισαν την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού για να της δώσουν το δικαίωμα να μπει στο Κοινοβούλιο. Προσωπικά της είχα προτείνει να προσεγγίσει και να καταφέρει να ενώσει μικρά κόμματα και κινήματα του φιλελευθέρου χώρου. Ήταν ιδιαίτερα προβεβλημένο πολιτικό πρόσωπο και αυτό δεν της επέτρεπε επικουρικό ρόλο με αποτέλεσμα να μην υπάρξει κάποια θετική έκβαση σε ένα τέτοιο εγχείρημα που θα δημιουργούσε ένα τρίτο πόλο. Το γεγονός ότι επέστρεψε στην παράταξη της Ν.Δ. νομίζω πως περιορίζει το περιθώριο χάραξης δικής της πολιτικής στην παρούσα συγκυρία. Ωστόσο διαθέτει τεράστια πολιτική εμπειρία, γνωριμίες στην Ευρώπη και με τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την νέα κυβέρνηση.
Ποιον θα θέλατε εσείς στη θέση του Πρωθυπουργού σ’ αυτήν την κυβέρνηση συνεργασίας;
Στο παρελθόν υποστήριξα την παρουσία του Λουκά Παπαδήμου γιατί είχε δημιουργήσει ένα εξαιρετικά σημαντικό προφίλ στην Ευρώπη το οποίο βοηθούσε πολύ στο να ακουστεί κάθε παραίνεση ή πρότασή του. Όμως, έλειψε στην Ελλάδα η υλοποίηση βασικών μεταρρυθμίσεων.
Σήμερα απαιτείται ένας Πρωθυπουργός που θα κερδίσει τη στήριξη τόσο των Ευρωπαίων όσο και των Ελλήνων. Δύσκολος ρόλος. Εύχομαι ειλικρινά να τα καταφέρει ο σημερινός πρωθυπουργός. Tο έχει ανάγκη η Ελλάδα. 
Πώς βλέπετε τη συμμετοχή τεχνοκρατών στα κυβερνητικά σχήματα;
Πρόσφατα διαπίστωσα πως στην Ελλάδα οι τεχνοκράτες αποτελούν “κόκκινο πανί” για τους πολιτικούς. Οι τεχνοκράτες παρουσιάζονται ως άτεγκτοι και απολίτικοι που δεν υπολογίζουν τον άνθρωπο. Είναι μια λάθος προσέγγιση.  Θυμηθείτε τα δάκρυα της ιταλίδας υπουργού όταν ανακοίνωνε δυσμενή μέτρα.
Άλλωστε οι πολιτικοί τους τεχνοκράτες συμβουλεύονται για τα περισσότερα θέματα και οι περισσότεροι από τους πολιτικούς ήταν πριν επιστήμονες ή τεχνοκράτες που αξιοποίησαν τη γνώση ή την καριέρα τους για να μπουν στην πολιτική.
Σε μια εποχή που κυριαρχεί η λογική του κομματικού συμφέροντος και βρισκόμαστε σε κρίσιμες ώρες, είναι προφανές πως χρειάζονται άνθρωποι με διαπιστωμένες γνώσεις και ικανότητες που έχουν την αίσθηση ευθύνης και του πατριωτικού καθήκοντος που απαιτείται, για να απεγκλωβίσουν τον τόπο από τα αδιέξοδα και να βάλουν φρένο στο πελατειακό σύστημα. Χρειάζονται πρόσωπα χωρίς εξαρτήσεις και δεσμεύσεις, για να κάνουν το αυτονόητο.
Τι λένε στη Γερμανία για τον Αλέξη Τσίπρα;
Για τους Γερμανούς ο Α. Τσίπρας είναι ο στόχος που ρίχνουν τα βέλη τους.  Τον θεωρούν καλό ρήτορα έως και δημαγωγό και ακριβώς σε αυτό  βλέπουν και τον κίνδυνο. Επειδή, ειδικά οι Γερμανοί, προκάλεσαν μεγάλη συζήτηση με θέμα την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, φάνηκε σκόπιμο σε ορισμένους να αποδώσουν στον Τσίπρα την εικόνα του παράγοντα ο οποίος - εκπροσωπώντας τους αντιμνημονιακούς - θα ήταν η αιτία για την μοιραία αυτή εξέλιξη. Η προσέγγιση που στηρίζεται στη λογική “άσπρο - μαύρο” και “  σωστό - λάθος” είναι ο βασικός τρόπος πολιτικής σκέψης αυτή την περίοδο στη Γερμανία και ο Τσίπρας κατά τη γερμανική άποψη θα ήταν το “λάθος”.
Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι τέτοιοι που είναι οι Έλληνες, δεν αξίζει να σωθούν; Το ακούτε γύρω σας;
Είναι ακραίες διατυπώσεις και απόψεις που ευτυχώς λιγοστεύουν ακόμα και στη Γερμανία. Είναι αλήθεια πως όλους τους Έλληνες της Γερμανίας μας πλήγωσαν πολύ τα τελευταία δύο χρόνια τα πειράγματα η σκληρή συμπεριφορά, και τέτοιες απόψεις που διατυπώθηκαν στην καθημερινότητά μας. Πιστεύω πως η ευθύνη για την κατάσταση στην Ελλάδα βαραίνει πρωτίστως τους πολιτικούς και το πελατειακό κράτος που συνέχισαν να συντηρούν διαχρονικά. Παραδόθηκαν στον εθισμό μιας τακτικής που άρχισε στην Τουρκοκρατία και δεν θέλησαν να απαγκιστρωθούν ποτέ από αυτή. Το κράτος εξακολουθεί να είναι εχθρός για τον πολίτη και στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό ισχύει. Σε αυτή την αντίληψη η πολιτική ηγεσία έχει την μεγάλη ευθύνη γιατί δεν φρόντισε με την παιδεία και την πολιτική πρακτική να αλλάξει μια παγιωμένη νοοτροπία.
Πήρε κάμποσο χρόνο στους Ευρωπαίους, και ειδικά στου Γερμανούς, να καταλάβουν ότι αυτοί που δεν αξίζουν να σωθούν είναι αυτοί που κρατάνε το πελατειακό σύστημα ζωντανό, και παρόλα αυτά  πίεζαν  τους Έλληνες για το τι θα ψηφήσουν.  Έχουμε διαπιστώσει μεγάλη άγνοια για τα πραγματικά δεδομένα σε αυτή την κρίση, πολλές παρεξηγήσεις αλλά και πολλά παράδοξα.
Τι είναι αυτό που λείπει απ’ την Ελλάδα; Και τι είναι αυτό που της περισσεύει;
Από την Ελλάδα λείπει η συνειδητοποίηση ότι ο ελληνισμός είναι ο πρώτος πολιτισμός που δημιούργησε με τη σκέψη και την πράξη του την ελεύθερη κοινωνία και τις αρχές ελληνικές αξίες στην οργάνωσή της όπως την αυτάρκεια, τη συμμετοχική δημοκρατία, τη σωφροσύνη, την κοινωνική συνοχή και την ευτυχία. Δεν αναφέρομαι στις εθνικιστικές κορώνες που επικαλούμαστε σήμερα ως ελληνικό πνεύμα αλλά στην ουσιαστική μετουσίωση των αρχών και της πολιτικής σκέψης του ελληνικού πνεύματος. Αυτό που τροφοδότησε τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό. 
Λείπει, επίσης, το δικαίωμα στην ευκαιρία και την δημιουργία για τον σύγχρονο ταλαντούχο και ικανό έλληνα. Του το στερεί το κράτος των ημιμαθών και των κομματικών γραφείων που προσφέρει αναγνώριση στους ανίκανους γλείφτες και αδικεί τους ταλαντούχους ικανούς.
Στην Ελλάδα περισσεύει η φαντασία, η όρεξη για δημιουργία, η γνώση. Περισσεύουν τα λαμπρά μυαλά, οι μεγάλες ιδέες, τα άψογα ταλέντα.   Δώστε τους χώρο και οξυγόνο!
Η Μέρκελ μας μισεί;
Έχω την εντύπωση πως η Καγκελάριος της Γερμανίας δεν λειτουργεί στην πολιτική με ψυχολογικούς όρους. Περισσότερο θα έλεγα το πρόβλημα είναι πως δεν μπορεί να μας κατανοήσει ως ψυχοσύνθεση και ως λαό. Στην αντίληψή της υπάρχει ασφαλώς η έννοια της πειθαρχίας ως ο μόνος δρόμος που οδηγεί σε αποτελέσματα. Νομίζω δεν λαμβάνει υπόψη της τη λογική που κρύβει για την ελληνική ψυχή, ο μύθος των άθλων. Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη άθλους, πράξεις δηλαδή που υπερνικούν τη λογική, χάρη στο φιλότιμο. Η υπέρβαση των ορίων στον Έλληνα είναι εφικτή, όταν λειτουργεί ως στοιχείο ύπαρξης και επιβίωσης. Είναι το πολιτισμικό στοιχείο του «θέλω» που τον διαφοροποιεί από τη γερμανική – προτεσταντική αντίληψη του «πρέπει». Αυτό σίγουρα δεν το κατανοεί η κα Μέρκελ, αλλά δεν πιστεύω ότι μισεί τους έλληνες.
Η ιδεολογία του ελεύθερου δημοκρατικού κόμματος στο οποίο ανήκετε, υποστηρίζει μεταξύ άλλων «τόσο κράτος όσο είναι απαραίτητο, τόσο κράτος όσο είναι το μικρότερο δυνατόν». Πιστεύετε ότι αυτή θα ήταν μια λύση για την Ελλάδα και αν ναι πώς θα μπορούσε το ελληνικό κράτος να μικρύνει;
Παρότι είμαι ο αιρετικός του κόμματος μου, είναι αλήθεια πως πιστεύω στο «παραγωγικό κράτος». Δεν είναι περιττή δηλαδή η κοινωνική δαπάνη που φέρνει αποτελέσματα, συντελεί στην κοινωνική συνοχή και την προστασία των ευπαθών ομάδων. Μια κοινωνία χωρίς αλληλεγγύη χάνει κάθε ανθρωπιστικό στόχο και προορισμό. Στο βιβλίο που ετοιμάζω, και θα παρουσιαστεί, σύντομα ελπίζω, λέω πως ο στόχος ενός σύγχρονου κράτους δεν πρέπει να είναι η ανθρωποκεντρική οικονομική ανάπτυξη όπως την αντιλαμβανόμαστε τώρα, αλλά η θέση του Αριστοτέλη για ένα κράτος πολιτών που αναζητούν την ευτυχία.
Με ενοχλεί το άναρχο και σπάταλο κράτος που λειτουργεί σε βάρος των πολιτών. Είναι προφανές πως οι αθρόες προσλήψεις με κομματικά κριτήρια ανήκουν στο παρελθόν. Με ένα απόλυτα αξιοκρατικό σύστημα προσλήψεων και με δομικές αλλαγές που θα ακυρώσουν τη γραφειοκρατία και την εξουσία των υπουργείων, σε μερικά χρόνια η Ελλάδα μπορεί να έχει αποτελεσματικό δημόσιο τομέα. Από κει και πέρα πιστεύω πως υπάρχει σημαντικό δυναμικό στη δημόσια διοίκηση που έχει ικανότητες και θα πρέπει να εκπαιδευτεί στη λογική της διαχείρισης κρίσεων. Όταν χρειάζεται να αντιμετωπίσεις χρόνια προβλήματα και παθογένειες ενός αναποτελεσματικού και δαιδαλώδους κράτους δεν έχεις πολλά περιθώρια. Πιστεύω πως η Ε.Ε. και ο ΟΟΣΑ πρέπει να συνεργαστούν και οφείλουμε να αξιοποιήσουμε επιτυχημένους υπαλλήλους, έλληνες μάνατζερ και επιχειρηματίες, τόσο από το εσωτερικό όσο και από τη διασπορά, που θα δείξουν πώς εφαρμόζονται επιτυχημένες πρακτικές. Το παράδειγμα μπορεί να δημιουργήσει κίνητρο και έμπνευση, τουλάχιστον σε όποιον ενδιαφέρεται.
Έστω ότι σας δίνεται η δυνατότητα της άμεσης αποκρατικοποίησης ενός οργανισμού στην Ελλάδα. Ποιος θα ήταν αυτός;
Ο,τι έχει να κάνει με την ενέργεια στην Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει πιο πολύ τις ΑΠΕ αλλά λόγω μιας γραφειοκρατικής και εξίσου πελατειακής διαχείρισης δεν έχει φέρει τα αποτελέσματα που θα έκαναν την Ελλάδα πρότυπο της πράσινης ανάπτυξης στη Μεσόγειο, στην Ευρώπη και ίσως στον κόσμο. Θεωρώ πως η αδειοδότηση πρέπει να παραμείνει στο κράτος, η δημιουργία όμως νέων υποδομών να ιδιωτικοποιηθεί.
Πόσο ευρωπαϊκό κράτος είναι η Ελλάδα;
Η Ελλάδα συμβολίζει τον κλασσικό ευρωπαϊκό πολιτισμό, το πνεύμα της είναι το βασικό θεμέλιο της ευρωπαϊκής ιδέας. Το κράτος των Ελλήνων, όμως, είναι πολύ μακριά από το μέσο όρο μιας δημόσιας διοίκησης στην Ε.Ε. Μια πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ έδειξε ότι το 93% της κρατικής διοίκησης δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό. Θεωρώ ότι οι Έλληνες  πολίτες αξίζουν ένα πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό κράτος, πιο κοντά στο επίπεδο των κρατών της Ευρώπης.
Πιστεύετε πως υπάρχει κάτι που έχει μείνει όρθιο στη χώρα και το οποίο θα συμβουλεύατε τους Έλληνες να το εκμεταλλευθούν;
Η χώρα δεν είναι μόνο το κράτος. Είναι και οι άνθρωποι, οι αρχές ο τρόπος ζωής, ο πολιτισμός της καθημερινότητας. Οι Ευρωπαίοι “ζηλεύουν” τους Ελληνες για την ικανότητά τους να απολαμβάνουν τη ζωή, τη διατροφή, την παρέα. Οι Έλληνες, επίσης, φιλοσοφούν, πολιτικολογούν, πιο πολύ από άλλες κοινωνίες. Αυτό δεν είναι αρνητικό. Εάν μπορούσαν να εκμεταλλευθούν περισσότερο αυτή τη νοοτροπία και να γίνουν περισσότερο δημιουργικοί, αξιοποιώντας ταλέντα, ιδέες και ικανότητες η Ελλάδα θα κέρδιζε πολλά. Για παράδειγμα η διατροφή, ο τουρισμός υγείας και ο θεματικός τουρισμός είναι τομείς που οι έλληνες μπορούν να κάνουν εξαιρετικά πράγματα και να βγει κερδισμένη η χώρα και η κοινωνία.