Τραπεζικό σκάνδαλο με διεθνείς προεκτάσεις ξέσπασε στην Αγγλία
Ένα μεγάλο σκάνδαλο σύστασης τραπεζικού καρτέλ με προεξάρχουσα την τράπεζα Barclay's, το οποίο παρέμβαινε στην διαμόρφωση των τραπεζικών επιτοκίων Libor & Euribor ανάλογα με την αρεσκεία του, ήρθε στο φως στην Αγγλία. Από το 2005, η τράπεζα Barclays αποδείχθηκε ότι χειραγωγούσε μέσω επαφών στελεχών της με μέλη της επιτροπής καθορισμού του Libor το διατραπεζικό επιτόκιο, ανάλογα με τη θέση στην οποία βρισκόταν κάθε φορά. Η παραίτηση του επικεφαλής της τράπεζας Barclay's, Μάρκους Έιτζις, αποτελεί από μόνη της απόδειξη των διαστάσεων που έχει λάβει η αποκάλυψη ότι μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας χρησιμοποιούσε (παράνομα) ένα βασικό εργαλείο του συστήματος για να αποκομίζει κέρδη.
Το επιτόκιο Libor είναι ιδιαίτερα σημαντικό διότι, σε πρώτο επίπεδο, επηρεάζει τον δανεισμό όλων των τραπεζών. Όμως με βάση αυτό το δείκτη (όπως και το αντίστοιχο επιτόκιο Euribor για τις οικονομίες της ευρωζώνης) προσαρμόζονται και τα δάνεια που δίνονται σε ιδιώτες (νοικοκυριά και επιχειρήσεις). Έτσι, υπολογίζεται ότι με το επιτόκιο Libor συνδέονται δάνεια και χρηματοπιστωτικοί τίτλοι συνολικής αξίας 800 τρισ. δολαρίων (630 τρισ. ευρώ).
Το επιτόκιο Libor είναι ιδιαίτερα σημαντικό διότι, σε πρώτο επίπεδο, επηρεάζει τον δανεισμό όλων των τραπεζών. Όμως με βάση αυτό το δείκτη (όπως και το αντίστοιχο επιτόκιο Euribor για τις οικονομίες της ευρωζώνης) προσαρμόζονται και τα δάνεια που δίνονται σε ιδιώτες (νοικοκυριά και επιχειρήσεις). Έτσι, υπολογίζεται ότι με το επιτόκιο Libor συνδέονται δάνεια και χρηματοπιστωτικοί τίτλοι συνολικής αξίας 800 τρισ. δολαρίων (630 τρισ. ευρώ).
Το αρμόδιο Αγγλικό Γραφείο Σοβαρών Εγκλημάτων εξετάζει κατά πόσο στοιχειοθετούνται ποινικές ευθύνες σε βάρος και άλλων στελεχών της Barclays. Η κυβέρνηση έκρινε ότι η διερεύνηση της υπόθεσης από το Κοινοβούλιο, με ένορκες καταθέσεις και απόλυτα ανοιχτή πρόσβαση σε έγγραφα, αρχεία και μάρτυρες θα αποδώσει ταχύτερα αποτελέσματα, συγκεκριμένα πριν το τέλος του χρόνου και την κατάθεση του νομοσχεδίου για το κανονιστικό πλαίσιο του τραπεζικού τομέα.
Το σκάνδαλο αφορά την περίοδο 2005-2009, ενώ υπό διερεύνηση είναι και η συμμετοχή άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Σχεδόν 20 τράπεζες βρίσκονται στο μικροσκόπιο στο πλαίσιο της έρευνας που διεξάγουν εδώ και καιρό στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Ιαπωνία, οι διωκτικές αρχές κατά του οικονομικού εγκλήματος. Η έρευνα αφορά τραπεζοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Citigroup, η HSBC, η UBS και η Royal Bank of Scotland. Οι αναλυτές και τραπεζικοί κύκλοι αναμένουν να επιβληθούν μεγάλα πρόστιμα, ενώ στην Barclays επιβλήθηκε πρόστιμο 290 εκατ. στερλινών την περασμένη εβδομάδα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, όπως λέγεται στην αγορά, οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες στο City του Λονδίνου και στη Wall Street, θέλουν να δικαιολογήσουν τα κέρδη και τις πρακτικές τους αποτρέποντας ρυθμίσεις που θα έθεταν όπως λέγεται σε κίνδυνο τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς.
Το Libor ποτέ δεν οργανώθηκε ως σωστή αγορά από την αρχή, κι αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο συνεχίστηκε ανενόχλητα η χειραγώγηση σε τόσο μεγάλο βαθμό για τόσο μεγάλο διάστημα, υποστηρίζουν οι αναλυτές, καθώς η αποτίμησή του βασιζόταν σε ιδιωτικές αναφορές τιμών, όχι σε απτές συμφωνίες. όπως το OIS, αυτοί είναι δύσκολο να αντικαταστήσουν σύντομα το Libor. Άλλωστε, από τα περίπου 800 τρις. που είναι τοποθετημένα στις αγορές παραγώγων, τα 350 τρισ. δολάρια χρησιμοποιούν ως δείκτη αναφοράς το Libor όπως και περίπου το 90% των εμπορικών και στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ.
