Η Ελλάδα έχασε την Δόμνα Σαμίου

Εξέπνευσε σε ηλικία 84 ετών

Φτωχότερη από σήμερα η παραδοσιακή μουσική, καθώς έχασε μία από τις σπουδαιότερες, αν όχι τη σπουδαιότερη, ερμηνεύτριά της, την Δόμνα Σαμίου.

Η ερμηνεύτρια και ερευνήτρια της παραδοσιακής μας μουσικής και του δημοτικού μας τραγουδιού νοσηλευόταν με λευχαιμία στο νοσοκομείο Αμαλία Φλέμιγκ, όπου άφησε την τελευταία της πνοή τη νύχτα του Σαββάτου 10 Μαρτίου.

Γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1928 στην Καισαριανή της Αθήνας. Οι γονείς της ήταν Μικρασιάτες πρόσφυγες από το Μπαϊντίρι, χωριό της περιοχής της Σμύρνης. Η σχέση της με την παραδοσιακή μουσική ξεκίνησε από την ηλικία των 13 ετών. Η ίδια, στην προσωπική της ιστοσελίδα, περιγράφει το ξεκίνημά της κάπως έτσι: «Το αυτί μου εμένα από τότε, σαν παιδάκι που ήμουνα, έπαιρνε όλους τους ήχους και τις μουσικές. Ο πατέρας μου έψελνε πάρα πολύ ωραία, δεν ήταν ψάλτης ο άνθρωπος, αλλά έψελνε και τραγουδούσε επίσης πολύ ωραία. Θυμάμαι όταν γύριζε από τη δουλειά του μ' έπαιρνε στα γόνατά του και με ταχτάριζε και μου έλεγε, ας πούμε, Ταχτιρί πού πας μωρή, στον τσοπάνο για τυρί, και τυρί δε βρήκαμε, τον τσοπάνο δείραμε... ή άλλα διάφορα, ας πούμε, Το παιδί θέλει χορό, τα βιολιά δεν είν' εδώ, κι όποιος πάει να τα φέρει, ένα τάληρο στο χέρι...».

Το 1963 αρχίζει τα ταξίδια της στην επαρχία για επιτόπιες καταγραφές και συγκέντρωση μουσικού υλικού για το προσωπικό της αρχείο, με δικά της μηχανήματα. Το 1971, χρονιά ορόσημο για την μετέπειτα πορεία της, παρουσιάζεται δίπλα στον Διονύση Σαββόπουλο συνερμηνεύοντας παραδοσιακά τραγούδια επί σκηνής, δίνοντας μια μεγάλη στροφή στη σχέση των νέων της εποχής με την παραδοσιακή μουσική. Από το 1960 κυκλοφορούν δίσκοι της σε Ελλάδα, Γαλλία και Σουηδία, που σηματοδοτούν την απήχηση του έργου της στον κυρίως ελληνισμό και στην ελληνική ομογένεια.

Σημαντικοί σταθμοί του έργου της
Το 1979, ο σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου Αλέξης Σολωμός, της ανέθεσε τη μουσική επιμέλεια για τους Όρνιθες του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκαν πρώτα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και στη συνέχεια στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.
Το 1993, ο Γιώργος Θεοδοσιάδης της ανέθεσε την επιμέλεια της «ζωντανής» μουσικής του «Αγαπητικού της Βοσκοπούλας» που ανέβασε το Εθνικό Θέατρο
Στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού τραγούδησε για τέσσερις συνεχείς χρονιές (1995-1998).
Μεγάλη αναγνώριση της δίδεται από το Μέγαρο Μουσικής, όπου παραδίδει συναυλίες με Ακριτικά Τραγούδια (Μάιος 1995) και ελληνικά παραδοσιακά κάλαντα (Χριστούγεννα 1996), καθώς και το αφιέρωμα που της έκανε ο ίδιος φορέας τον Οκτώβριο του 1998 για τα 70 της χρόνια.
Το 1981 δημιούργησε τον Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής «Δόμνα Σαμίου», όπου και συνέχιζε μέχρι τέλους την ίδια ποιοτική και αξιόλογη δισκογραφική της παραγωγή.
Παράλληλα, από το 1994 ως το 2001, παραδίδει μαθήματα δημοτικού τραγουδιού στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων.
Το έργο της έχει ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα και την ελληνική γλώσσα έχοντας παρουσιαστεί –μέσω συναυλιών- σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της αμερικανικής ηπείρου και σε πόλεις της Αυστραλίας.
Για την προσφορά και την αφοσίωση της στην μουσική είδε το έργο της να αναγνωρίζεται πολλαπλά και τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις, με αποκορύφωση την απονομή μεταλλίου από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο, το 2005.
Επίσης, το 2006 της παραδίδεται, το βραβείο Αρίων για την συνολική προσφορά της στην διάσωση του δημοτικού τραγουδιού.
Η Δόμνα Σαμίου δεν σταμάτησε - έως και την τελευταία στιγμή- την έρευνα και την καταγραφή της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.

Απολαύστε την Δόμνα Σαμίου σε μία από τις τελευταίες της εμφανίσεις:


Άρθρο με πληροφορίες από wikipedia/youtube/iefimerida/ethnos