Η μεταπολίτευση δεν τελείωσε ακόμα



Ακούμε από παντού ότι οι χθεσινές εκλογές είναι το τέλος της μεταπολίτευσης, δηλαδή της εποχής που ξεκίνησε με την πτώση της δικτατορίας, και αποτελεί μία διακριτή ζώνη στην πολιτική ιστορία του νεοελληνικού κράτους.







Προσωπικά, δε θεωρώ πως έχουμε φτάσει στο τέλος της μεταπολίτευσης. Ίσως να έχουμε αγγίξει την αρχή του τέλους της, όμως, δρόμος υπάρχει ακόμα. Όταν λέμε μεταπολίτευση, νομίζω πως συνεκδοχικά μιλάμε για τρία κόμματα: Νέα Δημοκρατία (το κόμμα που ηγήθηκε τα πρώτα χρόνια, ως μετεξέλιξη της ΕΡΕ που προδικτατορικά είχε (δια)φθαρεί), ΠαΣοΚ (το Κίνημα του γιού του λαοφιλούς πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου) και το ΚΚΕ (το Κόμμα που επιτέλους είχε νομιμοποιηθεί).

Η χθεσινή εκλογική διαδικασία, έστειλε ένα μεγάλο μήνυμα και στα τρία κόμματα. Σαφώς και το ΠαΣοΚ ήταν εκείνο που δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα. Όμως και τα άλλα δύο κόμματα πήραν σαφή μηνύματα.

Το ΚΚΕ, σε μία ψηφοφορία που έφερε την αριστερά στο προσκήνιο μάχιμη, παρουσίασε άνοδο της τάξης του 1% μόλις. Η δε Νέα Δημοκρατία κατάφερε να απομονωθεί και, αν και πρώτο κόμμα, να συγκεντρώσει το μικρότερο ποσοστό στην ιστορία της. Σίγουρα, και για τον Περισσό και για τη Συγγρού η ιστορική πολιτική συγκυρία έπαιξε το ρόλο της.

Το ΠαΣοΚ το άφησα τελευταίο γιατί είναι αυτό που συνέχει την επιχειρηματολογία μου περί μεταπολίτευσης. Είναι ένα βήμα από την καταστροφή. Δεν είναι σίγουρο το αν θα υπάρχει στις επόμενες εκλογές. Μπορεί απλά να αλλάξει όνομα. Όμως, και τότε, δεδομένου ότι θα διεκδικήσει νέους ψηφοφόρους, θα υπάρχει η ευκαιρία να επαναδιαπραγματευτεί την ταυτότητά του. 

Προδικτατορικά, η ΕΡΕ ήταν το κράτος της δεξιάς, ένα κράτος που είχε πετύχει την εξής διαιρετική τομή: δεξιά / αντιδεξιά (μία μετεξέλιξη της εμφυλιακής (μάλλον ψυχροπολεμικής) τομής δεξιάς / αριστεράς). Η Νέα Δημοκρατία "ξέφυγε" από την ΕΡΕ. Το ΠαΣοΚ σήμερα είναι το κόμμα του δημοσίου. Αδιαπραγμάτευτα. Και συν τοις άλλοις δημιούργησε την εξής τομή: μνημονιακός / αντιμνημονιακός, μία τομή που επέφερε τα χθεσινά εκλογικά αποτελέσματα. 

Για να τελειώσει η μεταπολίτευση θα πρέπει το ΠαΣοΚ να πάψει να υφίσταται και η πολιτική του ιστορία να δώσει την ώθηση για τη δημιουργία ενός νέου κόμματος, ενός φορέα ξεκάθαρων ιδεών, μακρυά από το τρανσεξουαλικό δημιούργημα του Γιώργου Παπανδρέου και του Ευάγγελου Βενιζέλου.

 Όμως, κάτι τέτοιο είναι αναγκαία συνθήκη για το μεταπολιτευτικό τέλος, αλλά όχι ικανή. Μία τέτοια πολιτική πράξη, μόνο συνεπικουρούμενη από τη διάλυση και της Νέας Δημοκρατίας θα μπορούσε να δημιουργησει μία νέα πολιτική εποχή.

Σε περίπτωση που η Νέα Δημοκρατία κυβερνήσει, η φθορά της είανι αυτονόητη. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Όπου πήγε για "βοήθεια" το ΔΝΤ, δεν την "πλήρωσε" μόνο το κόμμα που προσέτρεξε στο ταμείο. Συνήθως, την "πλήρωσε" και εκείνο που κυβέρνησε μετά. 

Αυτά τα δεδομένα συναινούν σε αυτό που είπα στην αρχή του άρθρου. Είμαστε ακόμα στη μεταπολίτευση. Μακάρι οι ιστορικές περίοδοι να έφθαναν κορυφή κι αμέσως να έσβηναν. Ωστόσο αυ΄το δε συμβαίνει ποτέ. Μετά την ακμή, έρχεται η παρακμή. Οπότε, μάλλον, βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους.