The artist

του Μιχάλη Ταστσόγλου

Ο καλλιτέχνης και το καλλιτέχνημα

Ασπρόμαυρο, βουβό και υποψήφιο για 6 Χρυσές Σφαίρες. Ο έρωτας δε χρειάζεται λόγια. Ακόμα κι όταν αλλάζουν όλα, όταν εξελίσσονται, ο έρωτας παραμένει ίδιος και παντοδύναμος.

 Δε γνωρίζω κατά πόσον όσα γράφω είναι δόκιμα. Ο τίτλος ήθελα να είναι "ένα αδόκιμο δοκίμιο", αλλά το μετάνιωσα. Επιφυλάσσομαι για όσα γράφω. Κι επιφυλάσσομαι, όχι για την - πέρα πάσης αμφιβολίας - ποιότητα της ταινίας, αλλά για το ότι ο τρόπος που αλλάζουν τα δεδομένα, μπορεί να έχει ισοπεδώσει και τις απόψεις μου. Εξάλλου, όλα υπάρχουν για να προχωράνε κι εχθρός του καλού παραμένει το καλύτερο.

Μισέλ Χαζαναβίσιους. Ο σκηνοθέτης. Το εγχείρημά του πέτυχε. Έκανε το μουγγό να μιλήσει, ας μου επιτραπεί η έκφραση. Έριξε όλο το βάρος στη γλώσσα του σώματος κι αυτή αποδείχθηκε Άτλαντας. Όπως προείπα, ο έρωτας δε χρειάζεται λόγια. Κι αυτό ο σκηνοθέτης δείχνει να το γνωρίζει. Γι' αυτό ίσως έχει σύζυγό του την πρωταγωνίστρια Μπερενις Μπεζό.

Παίζει έντονα με το μοτίβο του Νάρκισσου. Οι ηθοποιοί δείχνουν ερωτευμένοι με το ίδιο τους το είδωλο. Και η ξανθιά συμπρωταγωνίστριά του (Μίσυ Πάιλ), και ο ίδιος ο Τζωρτζ Βαλεντίν (Ζαν Ντιζαρντέν), αλλά και η νέα κι όμορφη Πεπη Μίλερ (Μπερενίς Μπεζό) έχουν ωραιοπάθεια. Ειδικά στην περίπτωση του Βαλεντίν, η ωραιοπάθεια σμίγει με μία υπερηφάνεια και δημιουργούν μία επικίνδυνα συμπλεγματική κατάσταση που οδηγεί τον ηθοποιό στην καταστροφή. 

Παράλληλα, ο δημιουργός δίνει τη δική του απάντηση στο διαχρονικό δίλημμα τεχνολογία ή παράδοση. Μετουσιώνει την εξέλιξη σε αύριο και δίνει τη γραμμική εξέλιξη της ιστορίας του κινηματογράφου με γνώμονα την αθανασία του που τον εδραιώνει ως τέχνη νούμερο 7.
Συν τοις άλλοις, το φιλμ διακρίνεται και για τον τρόπο με τον οποίο εισάγεται στην επικαιρότητα. Η όλη ιστορία διαδραματίζεται στα τέλη του '20 και τις αρχές του '30. Εποχές που μόνο τα αμέσως επόμενα χρόνια μπορεί να ξαναζήσουμε. Η κρίση που είχε ξεσπάσει στις ΗΠΑ το 1929 είναι η μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων 200 ετών. Όμως, μέσα στη δίνη της κρίσης, ο κινηματογράφος μπόρεσε κι εξελίχθηκε, μπόρεσε κι άρχισε να μιλάει, αναπτυσσόμενος ραγδαία ως ΜΜΕ.

Συγκλονιστικά επίκαιρος κρίνεται ο "διάλογος" του πρωταγωνιστή με τη σύζυγό του: 
- Είμαι δυστυχισμένη! του λέει εκείνη
- Όπως εκατομμύρια από μας! την αφοπλίζει αυτός.

Αρκετά ανάγλυφα περιγράφονται και τα συναισθήματα ενός ηθοποιού που βλέπει το άστρο του να δύει, υποχωρώντας στη λίστα των μεγάλων αστέρων του σινεμά. Ένα ολόκληρο περιβάλλον φήμης και ματαιοδοξίας καταρρέει κι ο ηθοποιός ή θα πεθάνει στην ψάθα ή θα γίνει φοίνικας και θα αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του, αρκεί βέβαια να μπορέσει να αλλάξει το δέρμα του σα χαμαιλέων. Πόσω μάλλον σήμερα που η μόδα επιτάσσει καινούργιους αστέρες και η κρίση έχει πλήξει βάναυσα - και - το επάγγελμα του ηθοποιού.

Η ταινία βγάζει μια νοσταλγία, ένα πάθος παιδικό και μία αισιοδοξία μέσω ενός happy end λογικού, έμμετρου και συνεπούς. Είναι μια δραματική κωμωδία που δείχνει το δρόμο της απλότητας έξω από τη μανιέρα των τραβηγμένων από τα μαλλιά ομοειδών ταινιών.